
فشار بیسابقه تورم بر مردم
نرخ تورم ماهانه ایران در آذر ماه ۱۴۰۱، ۴۸٫۵% بوده است. این مقدار، تورم سال ۱۴۰۱ را به ۴۵٪ رسانده است. این مقدار هنوز از تورمی که در نیمه دهه هفتاد رخ داد، بیشتر نیست، اما اگر به جای آخرین مقدار، متوسط چهار سال منتهی به سال جاری را در نظر بگیریم، خواهیم دید فشار تورمی که در حال حاضر تجربه میشود، در ۷۵ سال گذشته بیسابقه بوده است.
اگر تغییرات تورم را به تفکیک گروههای کالایی بررسی کنیم با مقادیر بیسابقه تورم در برخی مواد خوراکی و اقلامی از خدمات عمومی پایه مانند بهداشت و درمان، آموزش و مسکن مواجه میشویم. متن کامل بررسی شاخص کل تورم در ۷۵ سال گذشته و تحلیل تغییرات آن در گروههای کالایی در ۱۰ سال گذشته را در ادامه مطالعه کنید.

اتفاقات جدید در کیفیت هوا
آلودگی هوای تهران پدیده جدیدی نیست. هر روز در آن نفس میکشیم. اما چند سال است که شاهد اتفاقات جدیدی در آن هستیم. مثلا یک آلاینده در ماههایی از سال مقدارهایی را تجربه میکند که هیچ گاه تجربه نکرده یا آلایندهای که در یک روند چند ساله کنترل شده و کاهش یافته یکمرتبه تغییرِ روند داده و رو به افزایش گذاشته است. سال ۱۴۰۱ به طور قطع آلودهترین سال پایتخت در یک دهه گذشته و شاید در طول تاریخ آن باشد.

بحران نمایندگی سیاسی در ایران


وضعیت نگرانکننده یادگیری دانشآموزان در ایران

اشتغالِ ناچیزِ زنان مسئله فراموششدۀ ایران

حیات انجمنی و انقلاب خاموش
اقتصاد و جامعه

شهر دوستدار سالمند چیست؟

نگاهی به آمار کشتههای تصادف در ایران

جمعیتشناسِ جنجالی و واقعیتِ گریزناپذیر

کورشدنِ چشمِ قیمتها

چرا گرانیهای اخیر بیسابقه است؟
محیط زیست و انرژی

بازگشت به لایه ازون!
چند دهه پیش، لایه ازون در صدر اخبار جهان قرار گرفت. در میانۀ دهه ۸۰ میلادی دانشمندان دریافتند سرعت از بین رفتنِ مولکولهای ازون در لایۀ دوم جو زمین به قدری شدید است که ممکن است چیزی تا پایان حیات در کرۀ خاکی نمانده باشد. بحران لایه ازون آنچنان در مرکز توجه قرار گرفته بود که بحث «سوراخ لایه ازون» به گفتگوی روزمره نیز راه پیدا کرد. اما امروز اثری از آن در اخبار نیست. ماجرا از چه قرار است؟!
داستان لایه ازون نمونهای درسآموز و امیدبخش از مواجهه با یک بحرانِ کلانِ زیستمحیطی است چرا که برخلاف بسیاری از مسائلِ در همپیچیده و لاینحلِ امروز، جامعه بشری موفق شد آن را «حل» کند.
مواجهه با مسئله لایه ازون در دهه ۸۰ میلادی حاوی چه درسهایی برای امروز است؟

چرا باید بیش از پیش نگران آلودگی هوا باشیم؟

داستان چرخۀ آب در ایران

معمای افزایش مصرف برق در ایران
روندهای اجتماعی و آمار نشر

افزایش وارداتِ علوم غریبه

بررسی آمار انتشار کتابهای «موفقیت» در ۴۰ سال گذشته
محیط زیست و انرژی

داستان بزرگترین اعتیاد جهان
کورت وونهگات طنزپرداز و رماننویس مشهور آمریکایی وقتی در ۸۲ سالگی در اوج تجربه نویسندگی قرار داشت احوال و افکارش را در «مرد بیوطن» آخرین کتاب خود شرح داد. او در بخشی از این کتاب تجربیاتش با مواد مخدر را بازگو میکند و پس از اشاره به حالاتش هنگام مصرف هر یک از آنها از بزرگترین ماده مخدر جهان پردهبرداری میکند:
«اجازه دهید تجربهای را با شما در میان بگذارم. من یک بار چنان بالا رفتم که حتی با علف و الکل و کِرک و کوکائین و الاسدی و هروئین هم نمیشد به گردش رسید. این تجربه مربوط به زمانی بود که … »
اگر میخواهید بدانید بزرگترین ماده مخدر جهان چیست و چرا این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

چرا باید بیش از پیش نگران آلودگی هوا باشیم؟

چرا مشکل آلودگی هوای تهران حل نمیشود؟

داستان چرخۀ آب در ایران
تاریخ

نگاهی به آمار شهدای ایران در جنگ با عراق
یکی از راههای سر در آوردن از اتفاقات جنگ، بررسی آمار در کنار مرور وقایع مهم آن است. در این یادداشت سعی شده تا با مرور وقایع مهم جنگ در کنار آمار شهدا تصویری کلی از جنگ ایران و عراق ارائه شود.

شلیک پدافند به هواپیمای مسافربری؛ یک بررسی آماری
در ۷۰ سال اخیر ۲ تا ۴ مورد در دنیا بوده که حکومتی با ادعای تشخیص اشتباه یک هواپیمای مسافربری را سرنگون کرده است. در هیچ یک از این موارد، نیروی نظامی هواپیمایی که از فرودگاه کشور خودش پرواز کرده باشد را هدف قرار نداده است.

افغانستان میان دو طالبان
این گزارش با گردآوری مجموعۀ متنوعی از اطلاعات و بررسی آنها در چهار بخش به پرسشهای مرتبط با امروز افغانستان پاسخ دهد: مرور وقایع تاریخی افغانستان برای پی بردن به برخی ویژگیهای تکرارشونده و پایدار آن؛ بررسی شاخصهای کلان توسعه و نوسازی؛ روایت حضوری نظامی آمریکا در خاک افغانستان و تحلیل دادههای دو دهه جنگ؛ نتیجهگیری و ترسیم چشمانداز پیشِ رو.
تاریخ

افغانستان میان دو طالبان
این گزارش با گردآوری مجموعۀ متنوعی از اطلاعات و بررسی آنها در چهار بخش به پرسشهای مرتبط با امروز افغانستان پاسخ دهد: مرور وقایع تاریخی افغانستان برای پی بردن به برخی ویژگیهای تکرارشونده و پایدار آن؛ بررسی شاخصهای کلان توسعه و نوسازی؛ روایت حضوری نظامی آمریکا در خاک افغانستان و تحلیل دادههای دو دهه جنگ؛ نتیجهگیری و ترسیم چشمانداز پیشِ رو.

شلیک پدافند به هواپیمای مسافربری؛ یک بررسی آماری
در ۷۰ سال اخیر ۲ تا ۴ مورد در دنیا بوده که حکومتی با ادعای تشخیص اشتباه یک هواپیمای مسافربری را سرنگون کرده است. در هیچ یک از این موارد، نیروی نظامی هواپیمایی که از فرودگاه کشور خودش پرواز کرده باشد را هدف قرار نداده است.

نگاهی به آمار شهدای ایران در جنگ با عراق
یکی از راههای سر در آوردن از اتفاقات جنگ، بررسی آمار در کنار مرور وقایع مهم آن است. در این یادداشت سعی شده تا با مرور وقایع مهم جنگ در کنار آمار شهدا تصویری کلی از جنگ ایران و عراق ارائه شود.
ویژه

بازدارندگی؛ یا نابازدارندگی؟

ماجرای فرو افتادن یک واژه در شکاف مرکز و حاشیه
همهگیری کرونا

کاهش مرگ و میر واکسینهها در آمار ثبت احوال
بررسی دادههای سازمان ثبت احوال نشان میدهد نسبت مرگ و میر گروههای سنی بالای ۷۰ سال در هفته دهم و یازدهم پس از شروع تاریخ واکسیناسیون آنان نسبت به مقدار مورد انتظار کاهش معنادار و قابل ملاحظه داشته است. مجموعه مشاهدات انجام شده مانند تغییر توزیع سنی اسناد فوت سازمان ثبت احوال قبل از همهگیری، همزان با موجهای همهگیری و بعد از شروع سراسری دریافت واکسن نشان میدهد واکسیناسیون ایران در مقیاس کلان کاملا موثر بوده و منجر به کاهش مرگ و میر بیماران شده است.

تغییر الگوی کلی مرگومیر با افتوخیز کرونا

واکسیناسیون کرونا در دنیا چقدر موثر بوده است؟
