12 پاسخ

1. این واقعا عجیبه که شکاف اشتغال مرد و زن در ایران از بقیه دنیا بیشتره، بعیده که بشه ایران را مردسالارترین فرهنگ جهان دونست. آدم احساس می‌کنه این اختلاف مصنوعیه و به همین خاطر ماندگار نیست. ازدیاد این شکاف خودش مکانیزم‌های زیادی را فعال می‌کنه.

   پاسخ

2. این تفاوت به این خاطر نیست که مشاغل غیررسمی در ایران و این کشورها بیشتره و این‌ها هیچ جا ثبت نمیشه؟

   پاسخ

   1. ‌‌‎آمار اشتغال اغلب با استفاده از نمونه‌گیری در کشورها انجام میشه نه مدارک رسمی کار و اتفاقا یکی از اهداف گردآوری این آمارها همینه که مشاغل غیررسمی هم شمرده بشه.
      تعریفی که بانک جهانی از شاغل بودن ارائه میده و در این تحقیقات مبنای کار قرار گرفته هم کاملا باز و دربرگیرنده‌ است و مشاغل غیر رسمی را شامل میشه:

      «شاغل فردی است که اولاً در بازه سنی نیروی کار قرار داشته باشد (۱۵ سال به بالا) و ثانیاً در بازه زمانی تعیین‌شده {که در نمونه‌گیری از آن سوال می‌شود مثلا در یک هفته منتهی به نمونه‌گیری} در هر فعالیتی که منجر به تولید کالا یا ارائه خدمتی شود در ازای دریافت پول یا سود مشارکت داشته باشد؛ حتی اگر در بازه زمانی مورد نظر موقتاً مشغول به آن کار نباشد {مثلا در مرخصی باشد}.»

      https://databank.worldbank.org/metadataglossary/world-development-indicators/series/SL.EMP.TOTL.SP.FE.NE.ZS

      تعریف مرکز آمار ایران هم به این صورته:

      “فرد در سن کار که در هفته‌ تقویمی قبل از هفته‌ آمارگیری (هفته مرجع)، طبق تعریف کار {در ازای مزد و حقوق بگیری و خود اشتغالی}، حداقل یک ساعت کار کرده یا بنا به دلایلی به‌طور موقت کار را ترک کرده است. ترک موقت کار در هفته مرجع با داشتن پیوند رسمی شغلی، برای مزد و حقوق‌بگیران و تداوم کسب و کار برای خوداشتغالان، به‌عنوان اشتغال محسوب می‌شود. برای کارکنان فامیلی بدون مزدی که در طول زمان مرجع، فعالیت شغلی انجام نداده‌اند، ترک موقت از شغل معنا ندارد.”

      statdef.sci.org.ir

      پاسخ

3. سلام
   اشتغال و به خصوص اشتغال زنان، صرفا یک موضوع آماری و اقتصادی نیست که بتوان از طریق داده های آماری به تجویز رسید. بررسی نظام حقوقی و ارزشی در جوامع مختلف، ریشه بسیاری از تفاوت های آماری است. مثلا در نظام حقوقی ایران به تبع از نظام حقوقی اسلام،‌ تامین مالی خانواده تماما بر عهده مرد است و زن نه تنها هیچ گونه بار مالی ندارد بلکه می تواند برای انجام برخی از کارهای روزمره خود طلب پول کند. حال در چنین نظام حقوقی، آیا منطقی است که اشتغال زنان را به نحو برابرانه با مردان،‌ توصیه و تجویز کرد؟
   اولا باید تکلیف مان را با مسائل حقوقی تعیین کنیم، مثلا آیا می خواهیم مثل برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی، تامین مالی خانواده را هم بر دوش مرد و هم بر دوش زن بگذاریم؟ یا اینکه خیر. اگر نظام حقوقی و ارزشی ما همچون اروپایی ها و آمریکایی ها بود، اون موقع شاخص برابری جنسیتی در اشتغال معنی پیدا می کند.

   فراموش نکنیم آوردن زنان در عرصه اشتغال و درگیر کردن آنها با مسائل شغلی و درآمدی همچون مردان،‌ قطعا ایفای نقش وظایف مادری و خانه داری و تربیت فرزند که از اصیل ترین رسالت ها و نقش های بانوی مسلمان ایرانی بوده است را با پیامدها و آثار منفی قابل توجهی مواجه می کند و اساسا این لطف به زنان نیست که آنها را همچون مردان درگیر مسائل شغلی و درآمدی بکنیم، بلکه زن و مرد با توجه به ویژگی های خاص خود، می توانند رسالت های متمایزی در جامعه ایفا کنند. و اساسا نباید عیار زنان را با شاخص های مردانه ای چون میزان درآمدزایی بسنجیم

   پاسخ

   1. شما هم فراموش نکنید که ایران تنها کشور اکثریت‌مسلمون دنیا نیست و مطابق با هیچ سند و مدرکی مسلمون‌ترین کشور دنیا هم نیست. وضعیت ایران از نظر اشتغال زن‌ها حتی با خیلی از کشورهای مسلمون دیگه هم قابل مقایسه نیست.

      نکته دوم این که مسئله شغل یا اینطور که میگید درگیر کردن با مسائل شغلی فقط تامین مالی و درآمد داشتن نیست. شغل بخشی از نقش اجتماعی آدم‌هاست. وقتی میگید بدون شغل رسالت خودت را در جامعه ایفا کن یعنی وابسته باش به اون کسی که پولت را میده. حالا اگر بخشی از این رسالت این بود که جلوی همین فرد بایست و بهش حالی کن کمتر حرف ناحساب بزن و حقوق دیگران را ضایع نکن به نظرتون اشکال منطقی به وجود نمیاد؟!

      این ادعاها رو از کجاتون در میارید که شغل و درآمد یک چیز مردونه ست یا اینکه زیبنده بانوی مسلمان ایرانی نیست؟! اون چیزی که واقعا زیبنده نیست همین حرفهاست. این
      حرفا جز اینکه کشوری که تشنه توسعه ست را بی‌نصیب نگه داره هیچ نتیجه‌ای نداره.

      پاسخ

      1. بنده توضیح دادم که نظام حقوقی کشور ما با کشورهای دیگه، متفاوته. در نظام حقوقی ما، تامین هزینه خانواده (زن و فرزندان)، تماما بر عهده مرد هست. حالا بهتر است ابتدا شما به این سوال پاسخ دهید که بالاخره این قانون – که قانون اسلام و شرع است- را می پذیرید یا خیر؟

         نکته دیگر هم این است که این قانون به نفع زنان است. در واقع زنان، بدون داشتن هیچ گونه درآمدی و حتی با داشتن درآمد، هیچ وظیفه برای تامین مالی خود و خانواده ندارند. پس چرا برداشت وابستگی می کنید؟!

         در باب ایفای نقش اجتماعی زن هم یک نکته مهم وجود دارد. متاسفانه ایفای نقش اجتماعی زن، به اشتغال و درآمدزایی تقلیل و فروکاسته شده است. در صورتی که یک زن می تواند از طریق تربیت فرزند، عالی ترین و مهم ترین نقش را در جامعه (به طور غیرمستقیم) ایفا کند و ثانیا در بزنگاه ها و در مواردی که نیاز اکید به حضور زنان (مثل مشاغل معلمی، استاد دانشگاهی، پرستاری و پزشکی) وجود دارد، به طور مستقیم نقش اجتماعی ایفا کند.

         توسعه یافتگی اگر به معنای کنارگذاشتن قوانین اسلامی و پذیرفتن قواعد جهان مدرن – که در آن تمایزهای زن و مرد تعمدا نادیده انگاشته می شود – باشد، اگرچه می تواند خواست و مطالبه یک عده قرار بگیرد، اما بهبودی ایجاد نخواهد کرد بلکه دائما وضع را بدتر خواهد کرد.

         پاسخ

         1. من یک زن ارمنی هستم . شاید فکر کنید که در نتیجه صلاحیت جواب دادن به شما را ندارم . اما به نظر من زن وقتی زاده میشود زن است و نه مسلمان و مسیحی . زن و مرد برابر زاده می شوند و البته با تفاوتهایی همانطور که یک چینی و یک ایرانی از زمان تولد جسمها و بدنهای متفاوت دارند . زنها و مردها هردو دارای هوش و توانایی به دنیا می آیند با تفاوتهایی و هردو می توانند در توسعه جامعه و خانواده نقش بسیار موثری ایفا کنند. مسئله فرزند آوری و مادری توسط زنان را هم جوامع به خوبی با توجه به اهمیتش در قوانین کار لحاظ کرده اند. بنابراین هم در خانواده و هم جامعه بهترین شیوه زندگی و مشارکت وقتی است که هم زن و هم مرد شاغل باشند . این از نظر ارتباط خوب میان زنها و مردها هم اهمیت دارد و مردسالاری جز سرکوب زن و در نتیجه عدم شکوفاییش و خود بخود کم اثر کردن نقشش در جامعه و ایجاد آسیب های اجتماعی هیچ اثری ندارد.

            پاسخ

         2. شما بفرمایید چقدر قابلیت اجرایی داره، بله نفقه با مرد هست اما چقدر زنها می توانند حقوق مادی خود را دریافت کنند. اشتغال زنان یک سیاست پیشگیرانه هست همه زنان اگر هم ازدواج کنند این امکان وجود دارد که در میانسالی بیوه شوند یا طلاق بگیرند حالا نظام حمایتی به حدی هست که بتواند برایشان یک زندگی آبرومند و عفیفانه درست کند یا انتظار دارید زنی که تا ۵۰سالگی تحت حمایت و تکفل بوده به یکباره شاغل و مستقل شود. اگر می پذیرید که نظام حقوقی ما به گونه ای هست که زنان بهتر است کار نکنند پس همین نظام حقوقی باید بتواند هزینه همه زنان را هم بدهد آیا دولت اینقدر پول دارد. بهتر است اگر نظام حقوقی چنین است اصلاح شود اگر نه که خب فبها همه زنها بنشینند در خانه و دولت به آنها حقوق بدهد.

            پاسخ

      2. عالی گفتید به عنوان یک زنی که سالهاست در عرصه کارآفرینی مشغول فعالیتم همین تفکرات مردانه و اسلامگرا همیشه باعث آزار روحی ام شده

         پاسخ

4. چقدر خوب که روی موضوع اشتغال زنان دست گذاشتید و چقدر هم خوب عمق فاجعه را تنها با استناد به اعداد و ارقام و بدون حاشیه نشون دادید.

   اینجا هم نکات خوبی درباره این موضوع گفته شده:

   https://rahman.org.ir/2022/09/06/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86/

   پاسخ

5. مقاله بسیار خوبی بود و من مدتی است که این مسئله پایین بودن اشتغال زنان با وجود تحصیلات بالای زنان در ذهنم است و فکر می کنم تحقیق کافی در مورد علل بالا نرفتن اشتغال زنان انجام نشده.البته به نظرم میاید که اشتغال تحصیل کردگان زن بالا رفته به خصوص در شرکتهای خصوصی. من مهندس بازنشسته هستم و در شرکت خصوصی کار می کردم و خیلی خوشحال هستم بگویم که در زمان بازنشستگیم بیش از ۵۰٪ مهندسان شیمی و ابزاردقیق شرکت ما و همینطور بیش از ۳۰٪ مدیران زن بودند. فکر می کنم برای افزایش قابل توجه زنان باید به افزایش اشتغال و کارآفرینی زنان دیپلمه فکر کرد

   پاسخ

6. معمولا تسهیلاتی که دولت میخواد در این زمینه در نظر بگیره میره سمت مرخصی زایمان که البته لازمه اما به نظر میرسه هدفش بیشتر میتونه فرزندآوری باشه تا لزوما ایجاد تسهیلات برای زنان. مرخصی مربوط به تولد و مراقبت نوزاد را برای مردان هم می تونند در نظر بگیرند. در این سیاست‌ها هدف اصلی میتونه زنان نباشه.

   از سیاستگذاری‌هایی که به صورت اختصاصی و مشخص معطوف به زنان باشه خبری نیست؛ مثلا در نظر گرفتن سابقه کار و بیمه بدون پرداخت حق بیمه مثلا به مدت دو سال برای زنانی که میخوان وارد بازار کار بشن و قبلا سابقه بیمه ندارند تا شرکت‌ها و سازمان‌ها به استخدامشون ترغیب شن مخصوصا کسب‌وکارهای کوچک و متوسط و نوپا که هزینه‌ بیمه براشون مسئله ست.

   پاسخ