فراخوان جایزه دیتاژورنالیسم دقیقه 1403 

مسعود مجیدی

مسعود مجیدی

تحلیلگر اقتصادی

نگاهی به نتایج آخرین نظرسنجی‌های انتخابات ۱۴۰۳

در روزهای پیش از انتخابات نتایج نظرسنجی‌های گوناگونی درباره انتخابات منتشر می‌شود تا جامعه با شوک مواجه نشود و کارزارهای انتخاباتی، عملکرد خود را به صورت روشمند ارزیابی کنند. با این حال، این نتایج در برخی موارد نه تنها با یکدیگر هم‌خوانی چندانی ندارند بلکه حتی گاهی یکدیگر نقض می‌کنند.
با این حال، علی رغم برخی تفاوت‌های فاحش بین نتایج نظرسنجی‌های مختلف، برخی موارد در تمامی آن‌ها کم‌وبیش یکسان است. بر اساس مجموعه این نتایج رقابت انتخابات بین پزشکیان، جلیلی و قالیباف است و تاکنون هیچ یک از آن‌ها به تنهایی ۵۰% آرا را کسب نمی‌کند.
آرای نفع مسعود پزشکیان و مشارکت قطعی در روزهای اخیر افزایش یافته است.

نگاهی به رویکردهای مالیاتی دولت در سال‌های فشار اقتصادی

این مطلب نگاهی دارد به روند تاریخی درآمدهای مالیاتی دولت و تغییرات سهم ردیف‌های مالیاتی وصول شده در طول زمان. همچنین با تعدیل مقدار درآمد مالیاتی دولت با تورم و نرخ دلار، تلاش شده تا میزان حقیقی درآمد مالیاتی دولت مشخص شود. در ادامه خواهیم دید که اکثر ردیف‌های مالیاتی جدید، در عمل کارآمد نبوده و تلاش دولت برای افزایش ردیف‌ها و درآمدهای مالیاتی، نتوانسته چاه طویل هزینه‌های حکومت را پر کند و همچنان دولت با بحران کسری بودجه مواجه است.

شوک‌های برون‌زا و تغییرات نرخ ارز در دنیا

در زمستان ۱۳۹۸ کرونا بسیاری از فعالیت‌ها را در دنیا تعطیل کرد و رشد اقتصادی تقریبا در تمامی کشورها کاهش یافت. در زمستان ۱۴۰۰، وقتی بازگشایی اقتصادی در بسیاری از کشورها شروع شده بود، روسیه به اوکراین حمله کرد و ضربه دیگری به اقتصاد جهانی وارد شد. این شوک جدید باعث جهش ناگهانی قیمت کالاهایی مثل نفت، گاز، کودهای شیمیایی و حتی مواد غذایی شد. این وضعیت اگرچه برای اقتصاد بسیاری از کشورها ناگهانی و نگران‌کننده بود، اما برای برخی کشورها مثل کشورهای نفتی – اما نه تمامی آن‌ها – خبر خوبی به حساب می‌آمد. در این مقاله تاثیر این دو شوک برون‌زا بر اقتصاد کشورها، و همینطور عملکرد ایران در برابر آن‌ها را به صورت ویژه مورد بررسی قرار خواهیم داد.

انرژی در ماراتن تورم

بحث بر سر قیمت انرژی در ایران موضوع جدیدی نیست و گاه و بی‌گاه از لزوم افزایش قیمت انرژی گفته می‌شود. فرقی هم نمی‌کند موضوع چه باشد. یک روز بحث کسری بودجه، یک روز بحث کمبود برق و گاز و … .
معمولا وقتی صحبت از قیمت انرژی به میان می‌آید، بلافاصله به معادل ارزی آن و مقایسه با دیگر کشورها اشاره می‌شود، اما کمتر به روند تغییرات بلندمدت قیمت انرژی در ایران پرداخته شده است. قیمت انرژی در ایران هم‌سطح دیگر کالاها رشد کرده یا کندتر یا سریعتر؟
معمولا تصور می‌شود قیمت انرژی پا به پای دیگر کالاها افزایش نیافته است، اما بررسی روند تغییرات بلندمدت پاسخی متفاوت به این پرسش می‌دهد.

جامعه

نگاهی به نتایج آخرین نظرسنجی‌های انتخابات ۱۴۰۳

در روزهای پیش از انتخابات نتایج نظرسنجی‌های گوناگونی درباره انتخابات منتشر می‌شود تا جامعه با شوک مواجه نشود و کارزارهای انتخاباتی، عملکرد خود را به صورت روشمند ارزیابی کنند. با این حال، این نتایج در برخی موارد نه تنها با یکدیگر هم‌خوانی چندانی ندارند بلکه حتی گاهی یکدیگر نقض می‌کنند.
با این حال، علی رغم برخی تفاوت‌های فاحش بین نتایج نظرسنجی‌های مختلف، برخی موارد در تمامی آن‌ها کم‌وبیش یکسان است. بر اساس مجموعه این نتایج رقابت انتخابات بین پزشکیان، جلیلی و قالیباف است و تاکنون هیچ یک از آن‌ها به تنهایی ۵۰% آرا را کسب نمی‌کند.
آرای نفع مسعود پزشکیان و مشارکت قطعی در روزهای اخیر افزایش یافته است.

اقتصاد

نگاهی به رویکردهای مالیاتی دولت در سال‌های فشار اقتصادی

این مطلب نگاهی دارد به روند تاریخی درآمدهای مالیاتی دولت و تغییرات سهم ردیف‌های مالیاتی وصول شده در طول زمان. همچنین با تعدیل مقدار درآمد مالیاتی دولت با تورم و نرخ دلار، تلاش شده تا میزان حقیقی درآمد مالیاتی دولت مشخص شود. در ادامه خواهیم دید که اکثر ردیف‌های مالیاتی جدید، در عمل کارآمد نبوده و تلاش دولت برای افزایش ردیف‌ها و درآمدهای مالیاتی، نتوانسته چاه طویل هزینه‌های حکومت را پر کند و همچنان دولت با بحران کسری بودجه مواجه است.

اقتصاد

شوک‌های برون‌زا و تغییرات نرخ ارز در دنیا

در زمستان ۱۳۹۸ کرونا بسیاری از فعالیت‌ها را در دنیا تعطیل کرد و رشد اقتصادی تقریبا در تمامی کشورها کاهش یافت. در زمستان ۱۴۰۰، وقتی بازگشایی اقتصادی در بسیاری از کشورها شروع شده بود، روسیه به اوکراین حمله کرد و ضربه دیگری به اقتصاد جهانی وارد شد. این شوک جدید باعث جهش ناگهانی قیمت کالاهایی مثل نفت، گاز، کودهای شیمیایی و حتی مواد غذایی شد. این وضعیت اگرچه برای اقتصاد بسیاری از کشورها ناگهانی و نگران‌کننده بود، اما برای برخی کشورها مثل کشورهای نفتی – اما نه تمامی آن‌ها – خبر خوبی به حساب می‌آمد. در این مقاله تاثیر این دو شوک برون‌زا بر اقتصاد کشورها، و همینطور عملکرد ایران در برابر آن‌ها را به صورت ویژه مورد بررسی قرار خواهیم داد.

اقتصاد

انرژی در ماراتن تورم

بحث بر سر قیمت انرژی در ایران موضوع جدیدی نیست و گاه و بی‌گاه از لزوم افزایش قیمت انرژی گفته می‌شود. فرقی هم نمی‌کند موضوع چه باشد. یک روز بحث کسری بودجه، یک روز بحث کمبود برق و گاز و … .
معمولا وقتی صحبت از قیمت انرژی به میان می‌آید، بلافاصله به معادل ارزی آن و مقایسه با دیگر کشورها اشاره می‌شود، اما کمتر به روند تغییرات بلندمدت قیمت انرژی در ایران پرداخته شده است. قیمت انرژی در ایران هم‌سطح دیگر کالاها رشد کرده یا کندتر یا سریعتر؟
معمولا تصور می‌شود قیمت انرژی پا به پای دیگر کالاها افزایش نیافته است، اما بررسی روند تغییرات بلندمدت پاسخی متفاوت به این پرسش می‌دهد.