پژوهشگاه وزارت ارشاد چهارمین موج نظرسنجی‌های خود درباره کرونا که از ۹ تا ۲۱ بهمن ماه انجام داده که نتایج آن در مطبوعات منعکس شده است (+).
عباس عبدی در یادداشتی در روز ۲۳ اسفند ۱۳۹۹ در روزنامه اعتماد (+) با استفاده از نتایج این نظرسنجی تعداد فوت مربتط با کرونا تا آن زمان را ۱۵۰ هزار نفر تخمین زده است:
«در میان پاسخگویان ۱.۵ درصد اعلام کرده‌اند از اعضای خانواده آنان کسی بر اثر کرونا فوت کرده است. این اعضا شامل پدر و مادر و فرزندان و به پایین می‌شود و اگر تعداد آنان را معادل ۷ تا ۸ نفر عضو چنین خانواری بدانیم (منظور خانواری که با هم زندگی می‌کنند نیست، ممکن است فرزندان یا پدر و مادر جدا از فرد پاسخگو باشند) می‌توان گفت که مرگ‌ومیر واقعی کرونا حدود ۱۵۰ هزار نفر است که تقریبا ۲.۴ برابر ارقام رسمی است که این نسبت بارها اعلام شده است.»
اگرچه متن کامل گزارش نتایج این نظرسنجی هنوز در وب‌سایت پژوهشگاه وزارت ارشاد در دسترس نیست تا بتوان از جزیئات آن مخصوصاً چگونگی تخمین تعداد موارد فوت اطلاع پیدا کرد اما تعداد فوت کرونایی که از این نظرسنجی به دست آمده با آنچه پیشتر از فوتِ اضافه سازمان ثبت احوال استخراج شده بود نزدیک است.
– – –
نسبت فوت اضافه سازمان ثبت احوال به آمار رسمی فوتِ کرونامثبت در زمستان ۹۸ برابر ۲.۳۰، در بهار ۹۹ برابر ۲.۳۸ و در فصل تابستان برابر ۲.۴۸ بدست آمده بود (+).
| فصل | نسبت فوتِ اضافه سازمان ثبت احوال به فوت کرونامثبت |
| زمستان ۹۸ | ۲.۳۰ |
| بهار ۹۹ | ۲.۳۸ |
| تابستان ۹۹ | ۲.۴۸ |
اگر آنچه از این نظرسنجی به عنوان برآورد تعداد واقعی کرونای منجر به فوت به دست آمده را مبنا قرار دهیم، فرض ارتباط مستقیمِ فوت اضافه با کرونا که برای تخمین شیوع در کشور استفاده شد نیز دست کم تا آخر تابستان ۹۹ چندان فرض نامعقولی نخواهد بود. اکنون با اینکه چند روز بیشتر تا پایان سال ۱۳۹۹ باقی نمانده، آمار اسناد فوت سازمان ثبت احوال در فصل پاییز هنوز منتشر نشده است.
با توجه به نرخ کشندگی ۲۵ در ۱۰ هزار مبتلای کرونا در جمعیت ایران (+)، ۱۵۰ هزار کشته معادل ۶۰ میلیون ابتلا یعنی نزدیک به دو سوم جعیت کشور خواهد بود. اگر فرضیاتی که این محاسبات متکی بر آن‌هاست از واقعیت دور نباشد میزان ابتلا در ایران با همان سطحی که در وضعیت ایمنی جمعی رخ می‌دهد (+) تفاوت چندانی ندارد. این پدیده ممکن است علت کاهش آمار از ابتدای زمستان نیز باشد.
اما چرا با بروز این سطح از ابتلا میزان آن هنوز به صفر میل نکرده و هشدارهای زیادی درباره احتمال وقوع موج چهارم نیز داده شده است. برای این پدیده چند فرضیه را می‌توان تصور کرد:
- سطح ابتلا در برخی استان‌های کشور مانند برخی استان‌های جنوبی با مقادیر اشاره شده فاصله دارد و امکان شیوع بیماری آن‌چنان که برای سایر استان‌ها رخ داد در آن‌ها هنوز وجود دارد.
- کاهش مقاومت بدن بعد از چند ماه ابتلای مجدد را دست کم در افرادی که ابتلای پیشین در آن‌ها خفیف یا بدون علامت بوده محتمل می‌کند.
- انتشار انواع جهش‌یافتۀ ویروس در کشور (+) و ایمنی کمتر مبتلایان قبلی در برابر آن.
باید دید بیماری در آینده چه رفتاری بروز خواهد داد.
